Amitriptylin chữa mất ngủ: Công dụng, liều dùng và lưu ý quan trọng

Mất ngủ kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như tim mạch, huyết áp cao và suy giảm trí nhớ. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn Amitriptylin chữa mất ngủ, đặc biệt với những người gặp rối loạn giấc ngủ do lo âu hoặc trầm cảm. Tuy nhiên, việc sử dụng Amitriptylin cần có sự hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Cùng lospalancares.com tìm hiểu chi tiết về Amitriptylin trong bài sau đây.

Amitriptylin là gì? Tại sao được sử dụng để chữa mất ngủ?

Amitriptylin là một loại thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCA – Tricyclic Antidepressant), ban đầu được sử dụng chủ yếu trong điều trị trầm cảm. Tuy nhiên, do có tác dụng an thần, giảm lo âu, Amitriptylin được chỉ định để hỗ trợ cải thiện giấc ngủ, đặc biệt trong các trường hợp mất ngủ mãn tính hoặc mất ngủ liên quan đến rối loạn tâm thần.

Cơ chế tác động của Amitriptylin đối với giấc ngủ

Amitriptylin hoạt động bằng cách ức chế tái hấp thu serotonin và norepinephrine, từ đó giúp cân bằng các chất dẫn truyền thần kinh trong não, hỗ trợ giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng. Nhờ đó, người bệnh có thể dễ dàng đi vào giấc ngủ và ngủ sâu hơn.

Ngoài ra, Amitriptylin còn có tác dụng kháng histamin, giúp giảm căng thẳng thần kinh, an thần và làm dịu hệ thần kinh trung ương, hỗ trợ cải thiện giấc ngủ một cách hiệu quả.

Liều dùng Amitriptylin chữa mất ngủ

Sử dụng Amitriptylin để điều trị mất ngủ cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ để tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Liều lượng khuyến nghị:

• Liều khởi đầu: 10 – 25mg, uống trước khi đi ngủ khoảng 1-2 giờ.
• Liều tối đa: Có thể tăng dần theo chỉ định bác sĩ, tối đa 100mg/ngày.
• Thời gian điều trị: Thông thường kéo dài 2 – 4 tuần, tùy vào mức độ mất ngủ và đáp ứng của cơ thể.

Cách dùng hiệu quả:

• Nên uống vào buổi tối để tránh cảm giác buồn ngủ vào ban ngày.
• Có thể kết hợp với một ly sữa ấm hoặc một bữa ăn nhẹ để giảm kích ứng dạ dày.
• Không tự ý tăng hoặc giảm liều vì có thể gây tác dụng phụ hoặc lệ thuộc thuốc.

Tác dụng phụ của Amitriptylin và cách khắc phục

Mặc dù Amitriptylin có hiệu quả trong điều trị mất ngủ, nhưng thuốc cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ, đặc biệt nếu sử dụng trong thời gian dài hoặc không đúng liều lượng.

Tác dụng phụ thường gặp:

• Khô miệng, táo bón: Do tác dụng kháng cholinergic của thuốc, có thể giảm bớt bằng cách uống nhiều nước và bổ sung chất xơ.
• Chóng mặt, buồn ngủ ban ngày: Có thể khắc phục bằng cách điều chỉnh thời gian uống thuốc sớm hơn.
• Tăng cân nhẹ: Một số người dùng Amitriptylin có xu hướng tăng cân do thuốc làm tăng cảm giác thèm ăn.
• Rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp: Thường gặp ở những người có tiền sử bệnh tim mạch.

Trường hợp cần ngừng thuốc ngay lập tức:

• Co giật, lú lẫn, ảo giác.
• Đánh trống ngực mạnh, khó thở.
• Bí tiểu kéo dài, suy giảm chức năng gan.

Nếu gặp bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, người bệnh cần ngừng thuốc và tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức.

Những ai không nên sử dụng Amitriptylin?

Không phải ai cũng có thể sử dụng Amitriptylin để chữa mất ngủ. Một số đối tượng cần đặc biệt lưu ý hoặc tránh dùng thuốc này:

• Người có tiền sử dị ứng với Amitriptylin hoặc các thuốc chống trầm cảm ba vòng khác.
• Bệnh nhân đang sử dụng thuốc ức chế MAOIs (Monoamine oxidase inhibitors), cần ngừng thuốc ít nhất 14 ngày trước khi chuyển sang Amitriptylin.
• Người bị bệnh tim mạch, suy gan, suy thận nặng.
• Phụ nữ có thai và cho con bú (chỉ sử dụng khi thực sự cần thiết và có chỉ định của bác sĩ).

Amitriptylin có gây lệ thuộc thuốc không?

Không giống như các thuốc ngủ nhóm benzodiazepine, Amitriptylin không gây nghiện. Tuy nhiên, nếu sử dụng trong thời gian dài với liều cao, người dùng có thể gặp tình trạng phụ thuộc thuốc tâm lý, nghĩa là khó ngủ nếu ngừng thuốc đột ngột.

Cách ngừng thuốc an toàn:

• Không dừng thuốc đột ngột mà cần giảm liều từ từ theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Kết hợp các phương pháp hỗ trợ giấc ngủ tự nhiên như tập thể dục, ngâm chân nước ấm, hạn chế thiết bị điện tử trước khi ngủ.

Có nên sử dụng Amitriptylin lâu dài để chữa mất ngủ?

Mặc dù Amitriptylin có thể giúp cải thiện giấc ngủ, nhưng không phải là giải pháp lâu dài. Việc sử dụng thuốc trong thời gian dài có thể dẫn đến một số vấn đề như:

• Nguy cơ rối loạn trí nhớ, lú lẫn ở người cao tuổi.
• Ảnh hưởng đến chức năng gan, thận khi sử dụng kéo dài.
• Tăng nguy cơ rối loạn giấc ngủ sau khi ngừng thuốc.

Vì vậy, Amitriptylin chỉ nên được dùng trong thời gian ngắn và dưới sự giám sát của bác sĩ. Nếu mất ngủ kéo dài, nên tìm hiểu nguyên nhân và kết hợp với các biện pháp tự nhiên để cải thiện giấc ngủ.

Kết luận

Amitriptylin là một giải pháp hiệu quả trong điều trị mất ngủ, đặc biệt là mất ngủ liên quan đến căng thẳng hoặc trầm cảm. Tuy nhiên, thuốc cũng tiềm ẩn một số tác dụng phụ và cần sử dụng đúng cách để đảm bảo an toàn. Trước khi dùng Amitriptylin chữa mất ngủ, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ, đồng thời kết hợp với chế độ sinh hoạt khoa học để đạt hiệu quả lâu dài.

Tham khảo:

1. Khi nào nên dùng thuốc Amitriptylin chữa mất ngủ? – Vinmec
2. Dùng Amitriptyline trị mất ngủ có hiệu quả không? – Medlatec
3. Khi nào nên sử dụng thuốc Amitriptylin chữa mất ngủ? – Nhà thuốc Long Châu